Weergaloos mooi Ethiopië

Love you, hate you!

Ethiopië krijgt het voor elkaar om dit bij hun bezoekers op te roepen. Of je valt als een blok voor dit land, of je gruwelt ervan en wilt het land met de mensen het liefst onder je voeten verbrijzelen. Gematigdere reacties behoren tot de kleine minderheid.

Wij scharen ons onder de ‘love you’ groep. Ethiopië grijpt ons vast, gaat aan de haal met ons. We blijven er veel langer dan gepland, doen er meer dan we van plan waren en laten meer dan ons lief is aan ons voorbij gaan. En och… de reisplanning. Terwijl wij ons hoofd verliezen in dit land, raakt de planning in verval.

Ethiopië is voor ons het land van de overrompeling, de verbazing, de verwondering, de bewondering. Bij het binnenrijden van Ethiopië wandelen we nietsvermoedend een enigszins vervallen huis binnen en vallen steil achterover van de schatten die we er aantreffen.

Schatten zoals de Simianmountains. Op een hoogte van knap 4000 meter leeft in een mooie omgeving tussen hoge toppen een apenkolonie, een groep grazende bavianen. De heilige stad Axum,de stad waar de Ark van het Verbond, de stenen tafelen met de 10 geboden die Mozes van God kreeg,  wordt bewaard, afgeschermd en beschermd. Axum is ook de plek waar we samen met de Ethiopiërs hun Kerstavond en -nacht mochten beleven. De bijzondere rotskerken in Tigrai, bijzonder door de bouwprestatie die ooit geleverd is en door hun afgelegen ligging. The missing link Lucy, een fossiel,  gevonden in de Rift Valley, waarmee volgens de wetenschap de wieg van de mensheid in Ethiopië heeft gestaan. En dan vlak voor ons volgende land Kenia de Omovallei, het bijzondere stukje Afrika, een gebied waar aparte stammen leven .

Stuk voor stuk schatten die voor ons erg boeiend zijn en die ons rusteloos maakten. We hadden geen zin om stil te staan. We wilden kijken, rondtrekken, beleven!

En terwijl we rondtrekken, komen we in contact met de Ethiopische mensen. Wat zijn het er veel en wat zijn ze mooi.

Veel vrouwen zijn zelfs ongehoord mooi. Mooie slanke, strakgevormde gezichten, prachtige atletische lijven, sierlijke bewegingen. Statig, aanwezig, vrouwelijk. We zien kinderen, héél veel kinderen. Ernstig kijkende kinderen. Op jonge leeftijd draaien ze volop mee en dragen ze een verantwoordelijkheid. Kleine jongens, vergezeld door hun nog kleinere broertjes hoeden zelfstandig kuddes vee. Aandoenlijk is het om te zien hoe de kleine broertjes de koeien en schapen met een stok die ze amper kunnen hanteren bij ons vandaan willen houden. Kleine meisjes tillen nog kleinere kindjes, dragen grote tonnen water en worden voorbereid op een sjouwend leven. Nog niet eerder hebben we zoveel sjouwende vrouwen gezien. Saskia vroeg eens waarom ze de ezeltjes, die ze toch al gebruiken, niet al het water en hout van plek naar plek laten sjouwen. Alsof ze water zagen branden. Zo werd ze aangekeken.

Iedereen loopt, is onderweg. Natuurlijk loopt niet iedereen, en is niet iedereen onderweg. Maar zo ziet het er uit. Toen we het land inreden dachten we dat de school net was uitgegaan. Waarom zouden anders zoveel mensen en kinderen op straat zijn? Maar de school bleef continu uitgaan. Een onuitputtelijk stroom mensen verplaatst zich lopend. Wegen zijn gevuld met een lopende zwerm mensen, die uiteen wijkt voor die enkele brommertaxi, een vrachtwagen of voor ons.

De mensen komen dichtbij. Erg dichtbij. In grote drommen staan ze om ons heen, staren naar ons, voeren hele gesprekken over ons. Er wordt gelachen, gepraat. Maar ondanks de geringe fysieke afstand voelen we een afstand die groter is dan we tot nu toe tijdens onze reis ervaren hebben. Mensen zijn arm en willen graag dat wij onze spullen met hun delen. Sommige wensen zijn bescheiden, zoals de vraag om eten, om water en om een klein bedragje geld. Met hetzelfde gemak wordt om de grotere zaken gevraagd. Geef me jouw schoenen, geef me jouw trui, jouw jas, jouw hoofdlamp, jouw fiets, jouw boeken enzovoort. Aan vrijwel elke glimlach zit een verzoek verbonden. Na een vriendelijk gebaar volgt een wens, na een dienst volgt een verzoek voor compensatie.

De meeste verzoeken negeren we. Zouden we er wel op ingaan, dan zouden we Ethiopië straatarm verlaten, op blote voeten, in ons laatste t-shirtje.  

Misschien is de armoede de oorzaak van hun roep om alles, en is het vragen naar eten en drinken een manier om te overleven in een meedogenloos hard bestaan. Maar misschien is dit een vriendelijke manier om te zeggen dat er in Ethiopië een dominante, soms schrijnende, soms stikvermoeiende bedelcultuur bestaat? Op ons is het effect dat we iets terughoudender zijn.

Het lukt ons niet zo goed om ons te onttrekken aan de mensen om ons heen. Een aantal keren op een dag is het wel prettig om alleen te zijn. Wildplassen, wat tot nu toe ongestoord verliep, wordt een hele onderneming. Zodra we onze auto stoppen, het lijkt niet uit te maken waar dat is, springen de mensen voor de auto alsof ze uren op ons gewacht hebben. We ontwikkelen een nieuwe techniek: de overvaltechniek. Zodra een toiletmoment zich aandient bereiden we al rijdend alles voor. Slippers aan, toiletrol in de hand. Op een goed, erg rustig ogend plekje stoppen we resoluut de auto, rennen de bosjes in en proberen binnen de paar tellen die we hebben weer terug te zijn bij de auto. Meestal gaat dat goed, denken we…  Ongetwijfeld is menig kindje vol verhalen teruggerend naar zijn hutje. “Mama-mama, witte mensen hebben héél erg witte billen”

Ook het in- en uitstappen doen we volgens een nieuwe techniek. Lekker royaal de deur openzwaaien, is er op de drukkere plekken niet meer bij. Doen we dat wel, dan hangen binnen een paar seconde kinderbuikjes over onze schoot heen en kijken nieuwsgierige kinderogen de auto in. Tussen de kinderbuikjes en de autodeur staan nog eens minstens 10 kinderen. Als ze echt brutaal zijn (dat zijn ze soms) houden ze de deur tegen en wordt het lastig om op een sympathieke manier de deur te sluiten. Toch is dat wel steeds gelukt! Niet één kindervingertje is achtergebleven in onze auto.

Wel óp onze auto. Maar niet alleen handen en vingers. Ook neuzen, voorhoofden. Vette afdrukken blinderen de ramen.

Vrij kamperen, gewoon ergens ons tentje opdraaien, wordt een stiekeme onderneming. We speuren de omgeving af naar een plekje waar we ongezien kunnen staan. Die plekjes denken we te vinden…. voor een paar minuten…. dan staan de eerste mensen al om ons heen. Meestal vertrekken ze weer zodra het donker is geworden en komen weer terug voordat de zon opkomt. Om 5 uur ’s ochtends horen we gerommel rond onze auto en even later start het geroep: “H’ló, h’ló” (hello). Eén keer blijven ze de hele nacht bij onze auto en slaat rond 2 uur de verveling toe. Ze willen wat aandacht en vanaf dat moment is het geroep onophoudelijk…

Ethiopië is voor ons het land van de lekkere juices: mango, papaya, avocado, banaan. Het land van de goede koffie, mooie Macchiato’s: laagje melk, laagje koffie, laagje melk. En…… na een aantal maanden hadden we hier weer veel zin in….. het land van de rammelende flesjes bier in onze koelkast. Hmmmmm….

In restaurants worden we geconfronteerd met obers met een bijzonder probleemoplossend vermogen. In Ethiopië hebben we zelden zelf gekookt. Eten in een Ethiopisch restaurant is erg goedkoop en bovendien lekker. We betalen € 1 tot € 5 en hebben daarvoor met z’n tweeën gegeten en gedronken. We bestellen meestal een “Fasting Food”( = vegetarische) Injera, een soort grote, ietwat zure, kleffe pannenkoek waar een paar groentegerechten in een hoopjes op liggen. Met je hand trek je een stuk uit de “pannenkoek”, waarmee je de groenten vastpakt. Dit prop je vervolgens in je mond. Het eten in een restaurant is vrijwel altijd lekker en smaakvol. Toch hebben we een paar keer een klein vraagje aan de ober.

Bijvoorbeeld die keer dat er geen groente bij het groentegerecht zat. De ober reageert vanzelfsprekend: “De kok dacht dat jij geen groente wilt,” en loopt verder.

“Oh”.

Of die ene keer dat het niet lekker was en we niet beleefd “lekker” antwoordden op de vraag van de ober of het gesmaakt had. We waren voor een keertje eerlijk en zeiden dat we het niet lekker vonden. “Dit is precíes wat je zelf besteld hebt, dit wilde je toch?”

“Oh”

We bestelden eens een tomatensoep en een uiensoep. Op de kaart stond ook nog een derde soep, groentesoep. Na lang wachten kregen we allebei dezelfde soep waarin verdacht veel groente zat, alleen geen tomaat of ui. “Kan het zijn dat u ons een groentesoep heeft bezorgd?” vragen we aan de ober. “Nee hoor, dit is tomatensoep, en dit is uiensoep” en wijst op het kleine rode puntje op de ene soep en op het snippertje uigarnering op de andere soep.

“Oh”

Of die keer dat we in een restaurant met een goede naam een pepersteak bestelden. Op het bord lag een gekookt stukje vlees. Onze smaakpapillen speurden kauwend het smaakloze lapje af. Geen peper. “Willen jullie peper? Dan had je grilled steak moeten bestellen, die is met peper. Pepersteak niet!”

“Oh” 

Toen we daarop de discussie aangingen, was zijn reactie: “Als je wilt klagen, dan moet je bij de chef zijn. En die is er vandaag niet.”

“Oh”

Ethiopië is ook het land van de verbluffende eenvoud. Waar is de bureaucratie gebleven?

Waar zijn de papiertjes, stempels, stikkers en handtekeningen gebleven? Waar zijn de argwanende en controlerende agenten? Voor het eerst reizen we door een land waar we niet voelen dat de politie continu controlerend is. We zien amper agenten, worden nooit aangehouden, ons paspoort wordt niet gevraagd. Zijn er überhaupt wel agenten in Ethiopië? Oh ja, ze zijn er wel. We zagen er ééntje bij een rotonde. We herkenden de blok steen op de straat niet als rotonde en reden die steen prompt aan de verkeerde kant voorbij. Hij zwaaide lachend naar ons. Domme toeristen ook.

Maar voor ons is Ethiopië vooral oh zo intrigerend, fascinerend, en zó mooi.

Weergaloos mooi!

Klik verder voor de volgende verhalen:

·         Onze route door Ethiopië deel 1, het Noorden 

-        Foto's behorend bij deel 1, per album aanklikbaar. Album A, Album B, Album C.

-        Filmpjes behorend bij deel 1, per 3 op een bladzijde:

                 Noorden, Simmien Mountains, Simmien 2, Debre Damo, Aksum met Kerstmis, Kerken Tigrai

.        Onze route door Ethiopië deel 2, het Zuiden

-        Foto's behorend bij deel 2, per album aanklikbaar. Album A, Album B.

-        Filmpjes behorend bij deel 2, per 3 op een bladzijde:

                 Zuiden, Onderweg 1, en 2, Mursi, Omo vallei, zuiden Omo

·         GPS kaart, waypoints en tracks

·         Slapen bij de Mursi